Ogłoszony został projekt rozporządzenia w sprawie wzoru znaku zakazu fotografowania na obiektach istotnych dla obronności i infrastruktury krytycznej w Polsce. Choć przepis ten miał obowiązywać od września ubiegłego roku, brakowało formalnego rozporządzenia określającego wzór znaku zakazu, co utrudniało egzekwowanie przepisu. Teraz, zgodnie z informacjami opublikowanymi na stronach Ministerstwa Obrony Narodowej (MON), wzór tablicy zakazu został przedstawiony w formie projektu, a pierwsze zakazy mogą pojawić się już w marcu.
Zakaz fotografowania ma objąć obiekty takie jak siedziby służb mundurowych, urzędy, dworce, lotniska, elektrownie, wybrane zakłady przemysłowe, mosty, wiadukty, autostrady, metro czy linie kolejowe. Tablice zakazu mają stanowić oznakę prestiżu dla instytucji państwowych, wyłączając je spod kontroli mediów. Ocenia się, że zakaz może dotyczyć aż 25 tysięcy obiektów, a koszt oznakowania ich tablicami ma wynieść milion złotych.
Przepis w praktyce oznacza de facto zakaz używania telefonów komórkowych w oznaczonych miejscach publicznych, co potwierdza widoczny na znaku piktogram. Jednakże, zakaz ten nie będzie łatwo egzekwowalny wobec wszystkich, co budzi obawy o możliwość nadużyć. Decyzja o sprawdzeniu przestrzegania zakazu pozostanie w gestii ochroniarzy, wartowników, SOKistów i Policjantów, co może prowadzić do sytuacji subiektywnej oceny, kto podlega kontroli.
Krytycy przepisu wskazują na potencjalne negatywne konsekwencje dla wolności prasy oraz utrudnienia dla branż nowoczesnych technologii, takich jak operatorzy dronów, Google Street, geodeci, czy pojazdy autonomiczne. Dodatkowo, środowiska fanów kolei i lotnictwa zostaną poszkodowane, gdyż zakaz ograniczy możliwość dokumentowania i fotografowania tych obiektów.
Decyzja o wprowadzeniu zakazu fotografowania wywołuje kontrowersje w społeczeństwie, zwłaszcza w kontekście braku uzasadnienia i korzyści płynących z tego rodzaju ograniczeń. Warto podkreślić, że obywatele demokratycznego państwa mają prawo do uczestnictwa w ocenie sektora publicznego, co stanowi fundament każdej dojrzałej demokracji.
Czy projekt zakazu wejdzie w życie, czy też spotka się z oporem społeczeństwa i mediów, pozostaje otwarte pytanie, które może wpłynąć na kształt przyszłych regulacji w Polsce.
Czy władza oznakuje strategiczne obiekty a tym samym pokaże wszystkim gdzie są ważne obiekty, to dopiero zobaczymy. Wiele adresów jest architektonicznie atrakcyjnych, przykuwają wzrok turysty, a co za tym idzie, są narażone na fotografowanie.
Trzeba zwrócić uwagę, że fotografując czy filmując z zewnątrz właściwie nie widać tego, co ma nie być widoczne. Jeśli jednak na terenie obiektu stoi coś, co zdaniem administratora, nie powinno być widoczne, to trzeba zadbać o to, aby z terenu publicznego nie było to widoczne. Jednocześnie zwracać uwagę i podejmować czynności wobec wszelkich osób, które fotografują dronem lub urządzeniem utrwalającym na wysięgniku.

Przebieg procesu legislacji na stronach rządowych: legislacja.rcl.gov.pl, obserwuj proces legislacji.

Podstawa prawna Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 września 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o obronie Ojczyzny: Dz. U. z 2022 r. poz. 2305, z 2023 r. poz. 347, 641, 1615, 1834, 1872.
Art. 616a. 1. Zakazuje się, bez zezwolenia, fotografowania, filmowania lub utrwalania w inny sposób obrazu lub wizerunku:
1) obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów resortu obrony narodowej nieuznanych za obiekty szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, obiektów infrastruktury krytycznej, jeżeli zostały oznaczone znakiem graficznym wyrażającym ten zakaz, zwanym dalej „znakiem zakazu fotografowania”;
2) osób lub ruchomości znajdujących się w obiektach, o których mowa w pkt 1.
2. Zakazu, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się, jeżeli czynności wymienione w tym przepisie są wykonywane w ramach ochrony obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1.
3. O oznaczeniu obiektu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, znakiem zakazu fotografowania decyduje organ właściwy w zakresie ochrony tego obiektu, uwzględniając zagrożenia dla bezpieczeństwa obiektu.
4. Obiekty objęte zakazem, o którym mowa w ust. 1, oznacza się znakiem zakazu fotografowania w sposób i w miejscach zapewniających widoczność tych znaków dla osób postronnych. Oznaczenia obiektu dokonuje podmiot władający obiektem.
5. Zezwolenia na fotografowanie, filmowanie lub utrwalanie w inny sposób obrazu obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, wizerunku osób lub ruchomości, o których mowa w ust. 1 pkt 2, udziela organ, o którym mowa w ust. 3, mając na uwadze konieczność zapewnienia bezpieczeństwa obiektu oraz interes bezpieczeństwa i obronności.
6. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb oraz terminy wydawania zezwoleń, o których mowa w ust. 5, oraz wzór znaku zakazu fotografowania, sposób jego uwidocznienia, utrwalenia i rozmieszczenia w lub na obiektach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, mając na uwadze zapewnienie sprawności postępowania oraz jednoznaczności, widoczności i czytelności zakazu w lub na obiekcie.
Art. 617. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje obiektów szczególnie ważnych dla obronności lub bezpieczeństwa państwa i ich kategorie,
2) tryb uznawania obiektów za szczególnie ważne dla obronności lub bezpieczeństwa państwa oraz utraty przez nie takiego charakteru,
3) czynności w zakresie przygotowywania szczególnej ochrony obiektów,
4) zakres danych i wzór wniosku o uznanie obiektu za szczególnie ważny dla bezpieczeństwa lub obronności państwa
– mając na uwadze znaczenie obiektów dla obronności lub bezpieczeństwa państwa oraz konieczność zapewnienia prawidłowości przygotowania i prowadzenia ochrony tych obiektów.

zdjęcia 2010 rok